Przygotowanie terenu i sadzenie roślin

Przygotowanie terenu przed sadzeniem roślin

Należy pamiętać o wymaganiach siedliskowych aktinidii zanim przystąpimy do zakładania plantacji. Gleba powinna być zasobna, zdrenowana i lekko kwaśna (pH 5,5-6,5) choć nieznaczne odchylenia odczynu rośliny tolerują dobrze. W przypadku wcześniej prowadzonych innych upraw sadowniczych gleba wymaga 1-2 sezonów odpoczynku. Bardzo dobrze na wzrost krzewów w kolejnych latach wpływa wzbogacenie gleby w substancję organiczną – najlepiej wpierw uprawianie roślin na zielony nawóz (gorczyca, facelia, łubin) oraz jesienią przed sadzeniem roślin dodanie obornika lub nawozu popieczarkowego i jego zaoranie przed zimą. Wiosną, po wyrównaniu terenu, bezpośrednio przed sadzeniem roślin korzystnie jest na glebach zwięzłych ukształtować teren wzdłuż rzędów w lekki wał tak by woda opadowa spływała nieco na boki nie zalegając bezpośrednio przy pniu. Powinno to zabezpieczyć rośliny przed zaleganiem nadmiaru wody w obrębie pnia podczas silnych nawałnic. Gleba w rzędach powinna być na szerokości 1,5-2 m wolna od chwastów.


Sadzenie roślin

Krzewy aktinidii najlepiej jest sadzić wiosną po okresie występowania przymrozków (maj). Jeśli nie przygotowaliśmy terenu pod sadzenie jak opisano wyżej to przed sadzeniem krzewów doły dobrze jest zaprawić przekompostowanym obornikiem, ale tak by korzenie sadzonych roślin nie stykały się bezpośrednio z nawozem. Sadzonki powinny być 2-3 letnie w pojemnikach 1,5-2 litrowych z dobrze wykształconym systemem korzeniowym. Materiał  powinien pochodzić z pewnego źródła, gdyż rozróżnianie odmian aktinidii bez owoców jest prawie niemożliwe i przez to łatwo dochodzi do zamieszania odmianowego lub nawet pomyłki co do płci krzewów. Takie pomyłki jesteśmy wstanie ustalić dopiero po dwóch latach gdy krzewy zaczną kwitnąć. Ponieważ aktinidia ostrolistna jest rośliną dwupienną należy pamiętać by oprócz roślin żeńskich sadzić także męskie, które są niezbędne do uzyskania plonu owoców dobrej jakości. Zaleca się sadzić na 6(8) roślin żeńskich sadzić roślinę męską o dopasowanej porze kwitnienia. Nie należy oszczędzać na ilości krzewów męskich, gdyż dobre zapylanie jest jednym z podstawowych czynników wpływających na wielkość i jakość owoców aktinidii (Gonzalez i in. 1997). Także niektóre odmiany uważane za samopłodne (owoce powstrają na drodze partenokarpii. Nie są to rośliny samopylne jak dość powszechnie się podaje gdyż nie są one w stanie produkowac żywotnego i zdolnego do kiełkowania pyłku), np. ‚Issai’ czy ‚Vitikiwi’ zapylane obcym pyłkiem wydają zdecydowanie dorodniejsze owoce. Krzewy męskie powinny być równomiernie rozmieszczone na terenie całej plantacji. Roślin w pierwszym roku nie należy nawozić natomiast ważne jest by glebę utrzymywać w stałej wilgotności. Korzystnie na wzrost roślin wpływa ściółkowanie gleby wokół krzewów (np. matą) w promieniu ok 50 cm. Można także ściółkować całe rzędy ale wąskim pasem (maks szer 1m) jednak zaleca się stosować materiały biodegradowalne gdyż w dłuższej perspektywie ściółkowanie ciemnym i trwałym materiałem może osłabiać wzrost krzewów (nadmierne nagrzewanie się gleby) oraz przyspieszać wegetację wiosną przez co krzewy bardziej narażone są na przymrozki wiosenne.


Materiał roślinny do zakładania plantacji

Niezwykle istotną sprawą przy zakładaniu plantacji jest dobry, właściwie oznaczony materiał roślinny. Niestety rozróżnianie odmian na podstawie liści czy pędów jest niemal niemożliwe stąd dochodzi bardzo często do przypadkowego zamieszania czy pomyłek. Ponadto może dochodzić do zamierzonego mieszania odmian gdyż dostępność niektórych odmian na rynku jest wciąż ograniczona. Stąd, jeśli szkółka ma z samego początku wadliwie oznaczony materiał rozmnożeniowy trudno jest oczekiwać planowanych rezultatów po założeniu z takich roślin plantacji. W przypadku uprawy aktinidii na plantacji dobrze dobrana odmiana ma kluczowe znaczenie. Stąd w obecnej chwili możemy potencjalnym plantatorom polecić dwie szkółki zajmujące się produkcją aktinidii – Carya oraz Clematis Źródło Dobrych Pnączy  mające dobrze oznaczony materiał i oferujący go plantatorom w cenach hurtowych. Na obecnym etapie rozwoju uprawy i doświadczeń międzynarodowych do uprawy towarowej najlepiej nadają się odmiany Geneva (wczesna), Weiki i Ananasnaya (późne). Obiecujące rezultaty daje też uprawa polskiej odmiany Bingo (odmiana o średniej porze dojrzewania). Spośród innych nowych odmian obiecująco prezentuje się Scarlet September Kiwi (odmiana czerwonoowocowa) oraz Domino (odmiana bardzo późna o dużych kulistych owocach). W niektórych krajach uprawiane są także odmiany Jumbo oraz Ken’s Red jednak coraz częściej rezygnuje się z ich uprawy. W przypadku odmiany Jumbo powodem jest niską plenność oraz późne wchodzenie w plonowanie a także często słaby wzrost a w przypadku odmiany Ken’s Red większa wrażliwość na okresowy brak wilgoci w glebie, nieco słabsza wytrzymałość na silny mróz oraz niezbyt atrakcyjne zabarwienie owoców podczas dojrzewania – z zielonego przechodzi w buro-brązowe aż w końcu w pełni dojrzałe stają się wiśniowo-brązowe. Przez to są mniej chętnie kupowane pomimo dobrego smaku gdyż kojarzone są z psującym się owocem.